Zabieg ratowniczy na barczatkę sosnówkę w 30-stych latach XX w. na terenie Nadleśnictwa Osiek (z uprzejmości archiwum RDLP Toruń)

Na mocy zarządzenia Centralnego Zarządu Lasów Państwowych w Warszawie w 1954r. zostały powołane do życia cztery zespoły ochrony lasu. Jednym z nich był ZOL Gdańsk. Początkowo swoim zasięgiem ZOL Gdańsk obejmował 230 dawnych nadleśnictw położonych w czterech OZLP: Białystok, Olsztyn, Gdańsk, Toruń. Teren obejmowany działaniem jednostki liczył w linii: wschód-zachód -550 km, północ-południe- 300 km. Do 1992 roku miały miejsce roszady w obsługiwanych przez ZOL Gdańsk okręgowych zarządach LP.

Obecnie ZOL Gdańsk obejmuje swoim zasięgiem 42 nadleśnictwa pozostające w granicach RDLP Gdańsk i Toruń. Ponadto współpracuje w zakresie ochrony lasu z Parkiem Narodowym „Bory Tucholskie". 

W Zespole Ochrony Lasu w Gdańsku od jego utworzenia pracowało 33 osób. Najwięcej zatrudnionych było 9 pracowników. Obecnie pracuje Kierownik ZOL i 3 specjalistów.

Prawdziwymi wyzwaniami w historii działania ZOL Gdańsk były wielkie gradacje szkodników pierwotnych sosny. Większość obsługiwanego przez jednostkę terytorium objęte jest „łukiem gradacyjnym" opracowanym w oparciu o pierwotne ogniska gradacyjne szkodników pierwotnych sosny. W historii działania ZOL-u była potrzeba prowadzenia zabiegów ochronnych wobec 11 najważniejszych foliofagów sosny, modrzewia, dębu i brzozy. Powierzchniowo najwięcej zabiegów agrolotniczych przeprowadzono wobec brudnicy mniszki (w tym wielka gradacja w 1978-1984 roku objęta zabiegami  łącznie na powierzchni 1344002 ha w  Gdańsku i w Toruniu). Ograniczano również populację boreczników, strzygoni choinówki, barczatki sosnówki, poprocha cetyniaka i nawet osnui gwieździstej.

Borykano się z epifitozami. W 1983 roku wystąpiło masowe zamieranie pędów sosny (Gremmeniella abietina (Lagerb.) Morelet (Scleroderris lagerbergii Gr.), a w latach 1995-1996 infekcja pędów głównie patogenem Cenangium ferruginosum, współwystępująca z masowym pojawem   pryszczarkowatych   i okresową suszą fizjologiczną. Nowym zjawiskiem monitorowanym od 1999 roku jest zjawisko zamierania jesionu, które obecnie przyjęło globalny zasięg.

Zabieg ratowniczy na barczatkę sosnówkę w 30-stych latach XX w. na terenie Nadleśnictwa Osiek (z uprzejmości archiwum RDLP Toruń)